UI و UX چیست؟
UI و UX ، دو وجه ارزشمند دنیای دیجیتال، راهنمایانی هستند که کاربران را در سفرشان دروب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها هدایت میکنند. UI، یا همان رابط کاربری، مانند ظاهر زیبا و چشم نواز یک کتاب است که با جلدی آمیخته به رنگ و صفحه‌آرایی جذاب، نظر خواننده را به خود جلب میکند. عناصر بصری و طراحی زیبا در دنیای دیجیتال، شامل دکمه‌ها، آیکون‌ها، و چیدمان صفحات، و بخش هایی از این قبیلند تا کاربران به راحتی و با لذت از سایت یا اپلیکیشن استفاده کنند و نهایت لذت در دنیای دیجیتال را تجربه کنند. در این مقاله از کاچار، مفاهیم اساسی و اهمیت طراحی UI و UX را باهم بررسی خواهیم کرد.
اما UX، در واقع تجربه کاربری است. اگر همان مثال کتاب را دنبال کنیم UX مانند محتوای دلنشین و داستان شیرین کتاب است که خواننده را در هر صفحه میخکوب میکند. این تجربه شامل تمامی احساساتی است که کاربر در طول تعامل از لحظه ورود تا خروج، با سایت یا اپلیکیشن دارد.
در واقع، UI و UX شانه به شانه ی هم یک تجربه بی‌نظیر و به یادماندنی برای کاربران خلق میکنند. این دو عنصر جادویی موجب می‌شوند که کاربران با اشتیاق و رضایت از دنیای دیجیتال استفاده نمایند و همواره خواستار بازگشت به آن تجربه باشند.
UI چیست
UI و UX دو اصل کلیدی در طراحی و توسعه وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها هستند.
– UI مخفف عبارت User Interface میباشد که به معنای “رابط کاربری” است. UI شامل تمامی عنصرهای بصری و تعاملی است که کاربر در وبسایت یا اپلیکیشن با آن تعامل دارد ، مانند دکمه‌ها، آیکون‌ها، منوها، فرم‌ها، رنگ‌ها، فونت‌ها و چیدمان صفحه.
UX چیست
– UX مخفف عبارت User Experience است که به معنای “تجربه کاربری” است. UX به تمامی جنبه‌های تعامل کاربر با وبسایت یا اپلیکیشن تجه دارد و هدف آن ایجاد تجربه‌ای مثبت، ساده و لذت‌بخش برای کاربر است. روند UX شامل تحقیقات کاربری، معماری اطلاعات، طراحی تعاملات، و ارزیابی و بهبود متوالی تجربه کاربر است.
UI UX به زبان ساده
به طور خلاصه، UI بر طراحی بصری و چیدمان تمرکز دارد، در حالی که UX بر احساس و تجربه کلی کاربر در طول استفاده از محصول دیجیتال متمرکز است. به عبارتی اگر یک سس را در نظر بگیریم ظاهر سس، طراحی و ترکیب رنگ آن UI و راحتی باز کردن درب سس، طعم و کیفیت آن UX است.
UI \ UX design چیست
طراحی UI و UX نه تنها ظاهر و حس یک محصول را تشکیل می‌دهند، بلکه نحوه تعامل کاربران با آن را نیز تعیین مینماید. یک رابط کاربری کارآمد میتواند تجربه‌ای به یاد ماندنی و بی‌نقص برای کاربران فراهم نماید، در ادامه طراحی UX میتواند نیازها و خواسته‌های کاربران را به طور تاثیر گذار برآورده نماید.
در ادامه، ابزارها و تکنیک‌های پرکاربرد در این حوزه را معرفی خواهیم کرد. همچنین، با بررسی نمونه‌های موفق از طراحی UI و UX در محصولات روز دنیا، تاثیر این طراحی‌ها بر روی رضایت و تعامل کاربران برای شما وضیح خواهیم داد.
طراحی رابط کاربری (UI)
رابط کاربری (User Interface یا UI) به مجموعه‌ای از عناصر بصری میگویند که کاربران برای تعامل با یک محصول دیجیتال از آنها استفاده می‌نمایند. این عناصر شامل دکمه‌ها، آیکون‌ها، منوها، تایپوگرافی، رنگ‌ها، چیدمان و هر چیزی است که در صفحه نمایش مشاهده میکنید و با آن تعامل دارید. طراحی UI به معنای خلق ظاهر و حس (Look and Feel) یک محصول برای کاربر است.
عناصر کلیدی طراحی UI:
آیکون‌ها و گرافیک‌ها (Icons and Graphics): تصاویر و آیکون‌هایی که به کاربر کمک میکنند تا اقدامات خود را سریع‌تر و بهتر انجام دهند.
تایپوگرافی (Typography): استفاده از فونت‌ها و اندازه‌های متفاوت برای متن‌ها و عناوین.
چیدمان (Layout): نحوه قرارگیری اجزا و عناصر مختلف در صفحه نمایش.
رنگ‌ها (Colors): انتخاب و ترکیب رنگ‌ها برای ایجاد هارمونی و جذب بیشتر کاربر.
دکمه‌ها و تعاملات (Buttons and Interactions): عناصری که کاربران با کلیک کردن، لمس کردن یا انجام تعاملات دیگر از آنها استفاده می‌نمایند.
طراحی تجربه کاربری (UX)
تجربه کاربری (User Experience یا UX) به تمامی جوانب تعامل یک کاربر با یک محصول، سیستم یا خدمات دیجیتال گفته میشود. طراحی UX گسترده تر از یک دیزاین اولیه است و به نحوه کارکرد، دسترسی‌پذیری، کارایی و رضایت کاربر از استفاده از یک محصول اشاره دارد. هدف اصلی طراحی UX این است که تجربه کلی کاربر را آسان تر کند و نیازها و انتظارات کاربران به بهترین نحو ممکن برآورده شود.
عناصر کلیدی طراحی UX:
تحقیق کاربران (User Research): مطالعه و درک دقیق نیازها، خواسته‌ها و رفتارهای کاربران.
طراحی اطلاعات (Information Architecture): سازماندهی و ساختاردهی محتوا و اطلاعات به گونه‌ای که کاربران بتوانند به آسانی به آنها دسترسی داشته باشند.
وایرفریم‌ها (Wireframes): طرح‌های اولیه‌ای که ساختار و چیدمان صفحات را بدون جزئیات بصری نمایش دهند.
پروتوتایپ‌ها (Prototypes): نمونه‌های تعاملی که پیش از توسعه نهایی محصول، عملکردها و جریان‌های کاربری را شبیه‌سازی مینماید.
آزمون‌های قابلیت استفاده (Usability Testing): ارزیابی اصولی نحوه استفاده کاربران از محصول و شناسایی نقاط قوت و ضعف آن محصول.
هدف طراحی UX:
برقراری تجربه‌ای مثبت و رضایت‌بخش برای کاربران از طریق بهبود کارکرد، سهولت استفاده و دسترسی‌پذیری به محصول. طراحی UX باید به گونه‌ای باشد که کاربران بتوانند با کمترین تلاش و بیشترین رضایت و صرف کمترین زمان عملیات مورد نظر خود را انجام دهند و به اهداف خود برسند.
تفاوت UI و UX چیست
UI و UX دو مفهوم تخصصی مکمل یکدیگرند:
– UI: عناصر بصری و نحوه ارائه و نمایش اطلاعات در یک محصول (ظاهر اولیه و قابل نمایش) است.
– UX: تجربه کلی و تعامل کاربران با محصول، شامل تحقیق، طراحی، آزمون و بهبود مستمر میباشد.
به زبان ساده، UI به زیبایی و ظاهر محصول میپردازد، در حالی که UX به کارایی، راحتی و تجربه کلی کاربر توجه دارد. اما توجه داشته باشید که هر دو مفهوم برای ایجاد یک محصول موفق و کاربرپسند ضروری هستند و عدم وجود هریک میتواند نشان دهنده ی نقص باشد.
برای درک بهتر تفاوت UI و UX و اهمیت طراحی رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX)، یک مثال ساده از یک برنامه کاربردی موبایل (مثل یک برنامه سفارش غذا) را بررسی میکنیم:
مثال: برنامه سفارش غذا
طراحی رابط کاربری (UI):
– صفحه اصلی (Home Screen): طراحی شامل دکمه‌های بزرگ و جذاب برای دسته‌بندی غذاها (مثل پیتزا، برگر، پاستا، غذاهای دریایی و…).
– منوها و دکمه‌ها: استفاده از رنگ‌های جذاب و آیکون‌های آشکار برای دکمه‌هایی مثل “سفارش دادن”، “سبد خرید”، و “حساب کاربری من”.
– تصاویر غذا: تصاویر با کیفیت از غذاها برای جذب کاربران.
– تایپوگرافی: استفاده از فونت‌های خوانا و متناسب برای متن‌ها و عناوین.
– چیدمان: سازماندهی تمام عناصر به صورت مرتب و هماهنگ (درختی) در صفحه.
نکته: هدف از ایجاد این محیط بصری زیبا و جذاب، جلب رضایت کاربران و ایجاد حس مطلوب برای آنهاست.
طراحی تجربه کاربری (UX):
تجربه کاربری در بر گیرنده نحوه تعامل کاربر با برنامه و احساسات و واکنش‌های او هنگام استفاده از آن است. برای مثال:
– مسیر کاربر (User Flow): کاربر به آسانی بتواند لیست غذاها را بررسی کند، غذای مورد علاقهی خود را به سبد خرید اضافه کند و سفارش خود را تکمیل نماید.
– سرعت و کارایی: سرعت بارگذاری صفحه بالاست و بدون تاخیر کار میکند.
– ساده‌سازی فرآیند سفارش: با چند کلیک ساده فرآیند سفارش پیاده سازی میشود تا کاربر دچار سردرگمی نشود.
– قابلیت دسترسی: متن‌ها و دکمه‌ها به اندازه کافی بزرگ هستند و به خوبی قابل نمایش و استفاده هستند.
– پشتیبانی همه جانبه: در صورت بروز هرگونه مشکل، کاربران به راحتی میتوانند به پشتیبانی دسترسی داشته باشند.
نکته: هدف از این روند اطمینان از تجربه آسان کاربران هنگام ثبت سفارش بدون ایجاد مشکل است.
در یک مثال کوتاه تر: فرض کنید دکمه سفارش دادن در یک برنامه بسیار جذاب و کاربرپسند باشد (UI عالی)، اما وقتی روی آن کلیک میکنید، فرآیند سفارش محصول برای شما پیچیده و گیج‌کننده است (UX ضعیف). و بالعکس، ممکن است در سایتی فرآیند سفارش بسیار ساده و سریع باشد (UX عالی)، اما دکمه‌ها و منوها ظاهری نا مناسب و خسته کننده داشته باشند. (UI ضعیف).
تاثیرات UI و UX بر کیفیت و کارایی سایت و اپلیکیشن
رعایت اصول UI و UX در طراحی وبسایت، میتواند تاثیرات بسیار مثبتی بر جذب و رضایت کاربران داشته باشد. قطعا سایتی با طراحی بصری جذاب و تجربه کاربری عالی میتواند نرخ تبدیل کاربر به مشتری را افزایش دهد، تعاملات کاربران را تقویت نماید ، و در نهایت موفقیت بیشتری در پیشرفت فضای آنلاین کسب و کار داشته باشد.
طراحی رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) تاثیر بسزایی در رشد یک برنامه دارد. در اینجا به برخی از تاثیرات اصلی UI و UX اشاره خواهیم کرد:
- میزان جذب کاربران را افزایش میدهد
- افزایش رضایت و وفاداری کاربران
- کاهش نرخ پرش (Bounce Rate) کاربران و خروج آنها از سایت
- ایجاد فضای مناسب برای افزایش تعامل کاربران
- ارتقا سئو (SEO) و رتبه‌بندی سایت در موتورهای جستجو
مهارت UI | UX چه اهمیتی دارد؟
اهمیت طراحی رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) در پیشرفت و بهبود برنامه های بزرگ و حرفه ای بسیار قابل توجه است و نمیتوان از آن چشم پوشی کرد. در ادامه، چند نمونه از اهمیت UI و UX در سایت های حرفه ای و بزرگ را ذکر خواهیم کرد:
- افزایش فروش در تجارت الکترونیک
مثال: وبسایت آمازون
سایت آمازون با داشتن یک طراحی بصری ساده و کاربرپسند که شامل تصاویر با کیفیت بالا از محصولات، دکمه‌های خرید بزرگ و قابل دید، و رنگ‌های جذاب برای دکمه‌های CTA (مانند افزودن به سبد خرید) است توانسته یک UI کاملا حرفه ای را به کاربران خود هدیه دهد.
همچنین این که کاربران میتوانند به راحتی محصولات را جستجو کنند، نقد و بررسی‌ها را مطالعه کنند و با چند کلیک ساده خرید خود را نهایی نمایند نشان از یک UX قدرتمند است.
- بهبود نرخ تبدیل در صفحه فرود (Landing Page)
مثال: وبسایت دیجی کالا
طراحی صفحه فرود دیجی کالا با ظاهری بسیار ساده و مینیمالیستی همچنین استفاده از فضای سفید، تصاویر واضح و متن‌های مختصر و مفید در کنار دکمه CTA برجسته (مثل “خرید یا افزودن به علاقه مندی”) نشان از تجربه بصری (UI) موفق برای کاربر است. به علاوه فرآیند سریع ثبتنام و استفاده آسان از خدمات خبر از یک UX حرفه ای در این سایت میدهد. کاربر میتواند تمامی خدمات اساسی را در صفحه ی فرود این سایت به صورت یکجا دریافت نماید.
- کاهش نرخ پرش (Bounce Rate)
مثال: وبسایت علی بابا
سایت علی بابا ضمن استفاده از تصاویر شفاف و دقیق، امکان فیلتر کردن، دکمه های آَشکار و کاربردی در منظم ترین حالت ممکن توانسته UI سایت خود را در شان یک کاربر حرفه ای طراحی نماید. همچنین کاربران به سرعت میتوانند با جست و جوی مبدا و مقصد مورد نظر خود، بلیط خریداری نمایند و نظرات مشتریان دیگر را در این خصوص بخوانند این خدمات نشانگرUX اصولی این وبسایت است.
این فرآیند به شدت نرخ پرش این سایت را کاهش داده و موجب شده کاربر بدون دریافت خدمت از سایت خارج نشود.
- افزایش تعامل کاربران
مثال: اپلیکیشن دیوار
ظاهری ساده با امکان فیلتر دسته بندی ها و جست و جوی دقیق، امکان تعامل کابران در صفحه ی چت مینیمال از جمله UI قدرتمند اپلیکیشن دیوار است. امکان استفاده از پیام های آماده و برقرای آسان تماس در خصوص آگهی ها همان UX تیم قدرتمند برنامه نویس دیوار است.
- افزایش رضایت و وفاداری کاربران
مثال: اپلیکیشن رادیو جوان
استفاده از آیکون‌ها و دکمه‌های قابل فهم، تصاویر آلبوم‌ها، و رنگ‌های متناسب با فضای موسیقی UI رادیو جوان را در رتبه ی بالایی قرار داده است. همین که کاربران میتوانند به راحتی موسیقی‌های مورد علاقه خود را جستجو و پخش کنند، لیست‌های پخش شخصی‌سازی شده ایجاد نمایند و پیشنهادات موسیقی بر اساس سلیقه خود دریافت کنند نشانگر یک UX اساسی در زیر ساخت های این نرم افزار است.
بهترین نرم افزارهای طراحی رابط کاربری ( نرم افزارهای UI و UX)
طراحی رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX)، با استفاده از ابزارها و نرم‌افزارهای خاصی انجام میشود که هر کدام مزایا و ویژگی‌های خاص خود را دارند. در زیر تعدادی از بهترین نرم‌افزارهای مناسب برای طراحی UI و UX را معرفی کردیم:
- Sketch
- Figma
- Adobe XD
- InVision Studio
- Axure RP
- Balsamiq
- Marvel
- Framer
- Principle
- Proto.io
مقایسه بهترین نرم افزار های UI و UX
انتخاب بهترین نرم‌افزار برای طراحی UI و UX در نهایت بستگی به نیازها و ترجیحات شما دارد. برای انجام یک همکاری تیمی، Figma بهترین گزینه است. طراحانی که با محصولات Adobe آشنایی دارند به احتمال زیاد، Adobe XD انتخاب میکنند تا از تطابق آن با دیگر خدمات اطمینان داشته باشند. ساده ترین و سریع ترین ابزار برای وایرفریم، Balsamiq یا Marvel هستند که نسبتا گزینه ی مناسبی برای شماست. مجموعا، هر کدام از این ابزارها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و میتوانند در طراحی‌های حرفه‌ای UI و UX شما را همراهی کنند.
چگونه رتبه UI و UX سایت یا اپلیکیشن خود را بررسی کنیم؟
برای بررسی عملکرد سایت و نرم افزار خود از لحاظ UI و UX روش های متفاوتی وجود دارد که در ادامه توضیح خواهیم داد. توجه داشته باشید که بررسی این اصل در رتبه ی سایت شما اثیر بسزایی دارد.
- ارزیابی بصری و طراحی رابط کاربری (UI)
بررسی کنید که فونت‌ها خوانا، اندازه‌ها مناسب و هماهنگ باشند.
حتی الامکان از رنگ‌های مناسب و کنتراست کافی استفاده کنید تا عناصر قابل تشخیص باشند.
بررسی کنید که چیدمان صفحه منظم و فاصله‌ها بین عناصر استاندارد است.
اطمینان حاصل کنید که تصاویر با کیفیت و آیکون‌ها متناسب با محتوای صفحه باشند.
مطمئن شوید که طراحی سایت در دستگاه‌های مختلف (موبایل، تبلت، دسکتاپ) به خوبی نمایش داده شود یا به عبارتی ریسپانسیو است.
- آزمون قابلیت استفاده (Usability Testing)
از کاربران واقعی بخواهید بعد از استفاده از سایت شما نظرات خود را با شما به اشتارک بگذارند.
وظایف خاصی را برای کاربران تعریف کنید (مثل پیدا کردن یک محصول خاص یا تکمیل یک فرم) و ببینید که چگونه و چقدر با سایت تعامل دارند.
بازخوردهای کاربران را بررسی کنید تا مشکلات و نقاط ضعف سایت را شناسایی کنید.
- بررسی تجربه کاربری (UX)
بررسی کنید که استفاده از سایت ساده و روان باشد و کاربران به راحتی بتوانند به اطلاعات مورد نیاز دسترسی پیدا کنند.
توجه کنید که صفحات سایت با سرعت مناسبی باگذاری شوند. ابزارهایی مانند Google PageSpeed Insights میتوانند کمک کنند.
تعاملات کاربری (مثل کلیک روی دکمه‌ها، پر کردن فرم‌ها) باید به درستی کار کنند و بازخورد مناسبی به کاربران بدهند.
- استفاده از ابزارهای تحلیلی و تست
رفتار کاربران را با استفاده از Google Analytics تحلیل کنید تا بفهمید کاربران چگونه با سایت تعامل دارند، کدام صفحات بازدید بیشتری دارد و در کدام قسمت ها ممکن است کاربر صفحه را ترک کند.
- انجام آزمون‌های A/B
تغییرات مختلفی را در طراحی سایت اعمال کنید و نتایج آنها را از طریق آزمون A/B با یکدیگر مقایسه کنید تا ببینید کدام طراحی بهترین عملکرد را دارد. همچنین استفده از ابزار Google Optimize برای تحلیل نتایج اینگونه آزمون ها کاربردی است.
- مطالعه بازخورد و بررسی‌ها
نظرات و بازخوردهای کاربران در سایت و شبکه‌های اجتماعی مشابه خود را مطالعه کنید تا مشکلات و پیشنهادات آنها را بشناسید.
کلام آخر
در نهایت نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این که UI و UX باید توسط تیم متخصص و حرفه ای طراحی شود و استانداردهای روز در آن در نظر گرفته شود. این در اصل قابل توجه میتوانند تا حد زیادی به رشد سایت و کسب و کار آنلاین شما کمک کنند. درحقیقت سایت و لپلیکیشن شما به نسبت نیاز مخاطب طراحی شده است و کاربر باید نهایت لذت را از آن ببرد.
امید است که این مقاله به خوبی مفهوم UI و UX را برای شما آشکار ساخته باشد و با توجه به اهمیت این مسئله بتوانید سایت های تخصصی و اصولی بیافرینید و در دنیای کسب و کار های آنلاین حرفی برای گفتن داشته باشید.